Yoga & Ayurveda: Yoga voor de zomer (pitta)
Hoera! Het is zomer! Volgens Ayurveda is de zomer het seizoen van pitta dosha. Maar wat betekent dat eigenlijk voor je yogabeoefening?
Welke asana’s kun je het beste doen in de zomer? Welke pranayama’s kun je gebruiken om kalm en koel te blijven? En waar moet je op letten als je gaat mediteren?
Laat me het je vertellen. Maar eerst…
Wat is pitta ook alweer?
Pitta is de dosha die bestaat uit de elementen vuur en water. Het heeft vurige kwaliteiten en is dus onder meer heel heet, scherp en intens. Tegelijkertijd is het ook vloeibaar en doordringend, als water. Een pitta persoon is niet alleen moedig, vriendelijk en vol compassie (water), maar ook intelligent, gedreven en gedisciplineerd (vuur). Als pitta type weet je wat je wilt en werk je er hard voor om dat te bereiken.
Maar laait het vuur te hoog op, dan raak je uit balans. Een aangezien de zomer het seizoen is van pitta dosha, gebeurt dit deze periode bij iedereen wat sneller – het oplaaien van dat vuur.
Je merkt misschien dat je in de zomer meer de neiging hebt om controlerend te zijn of de competitie aan te gaan. Je raakt sneller geïrriteerd, bent lichter ontvlambaar of wordt sneller boos of zelfs woedend: het gevolg van teveel hitte in je systeem. Vooral in aanloop naar de zomervakante is het een valkuil om te hard te werken, te lang door te gaan, zoveel mogelijk af te maken en te streven naar het halen van ál je deadlines. Je moet. Alles.
Maar wat je nodig hebt, is juist ontspanning. Kalmte. Verkoeling. Denk aan vakantie. En kokoswater. En veel TLC (tender loving care) – zachtheid, liefde en het besef dat je helemaal oké bent zoals je bent. Je mag lekker spelen, genieten en leuke dingen doen, zonder doel. Yay!
Oefeningen
Zet in de zomer daarom zachtheid en speelsheid voorop in je yogabeoefening. Want je hebt ook op het gebied van yoga nu misschien -nog- meer de neiging om de competitie aan te gaan, met jezelf en met anderen. Maar die drive werkt alleen maar pitta versterkend. Liever wil je je inspanning en focus verzachten.
In de zomer heb je dus een vriendelijke, verkoelende yogabeoefening nodig die je de ruimte geeft om los te laten. Je beoefening mag boeiend en uitdagend zijn, maar ook makkelijk, ontspannend en niet-doelgericht. Houd het lekker luchtig. Oefen op een zachte, geduldige manier. Vind je flow in langzame, gemakkelijke en vloeiende bewegingen, zoals een rustige zonnegroet of een verkoelende maangroet.
En als het lukt, en het roept geen irritatie op, blijf dan even stil in een houding – maar niet te lang en met zo min mogelijk inspanning, dus zonder hitte te creëren.
Denk qua houdingen aan twists, die pitta harmoniseren. Aan zittende houdingen die kapha versterken. En aan vooroverbuigingen, waarbij het hart (voelen) hoger is dan het hoofd (denken). Vooral zittende vooroverbuigingen en heupopeners, zoals de vlinder, zijn heel ontspannend en kalmerend voor pitta. Ook milde omgekeerde houdingen, zoals de schouderstand, zijn goed. Evenals zachte oefeningen die het buikgebied openen, zoals de cobra en de kat-koe. Deze oefeningen zorgen er, net als twists, voor dat de hitte van pitta niet naar je hoofd stijgt, maar dat het kan verspreiden en je het los kunt laten.
Kernwoorden voor je beoefening in de zomer zijn verzachting, acceptatie en overgave. Keer naar binnen en ontdek dat alles al goed is zoals het is.
Pranayama
In het oefenen van pranayama mag de nadruk eveneens liggen op verkoeling. Heb je het heet, voel je je prikkelbaar of zijn je emoties oververhit geraakt? Dan is sitali pranayama heel geschikt om af te koelen. Je maakt daarvoor een rolletje van je tong en ademt koele lucht in door dat rolletje. (Of langs je tanden, als je geen rolletje kunt maken.) Met je mond dicht adem je daarna rustig uit door je neus. Ook brahmari, de zoemende bij, is een pranayama met een ontspannend en kalmerend effect op pitta dosha.
Meditatie
Mediteren helpt je ook om je irritatie, prestatiedrang en behoefte aan controle los te laten. Mantrameditatie is een mooie manier om je sterke mentale energie op een positieve manier te focussen. Maar zorg er wel voor dat je relaxed bent als je gaat zitten. Je flink in het zweet werken van te voren is niet de beste voorbereiding op je meditatie. Doe van te voren liever een aantal verkoelende asana’s en brahmari of sitali pranayama. En let erop dat je je meditatiebeoefening niet verandert in alweer een vorm van prestatie. Mediteer ontspannen, vanuit zachtheid en vol compassie.
Stay koel én cool. Fijne zomer. 🙂
Liselotte
Op dit blog deel ik mijn liefde voor yoga, meditatie en Ayurveda met je. Op de hoogte blijven? Meld je * HIER * aan voor de nieuwsbrief en krijg elke maand mijn laatste artikel direct in je inbox. Easy peasy lemon squeezy. :)