Yoga en Ayurveda voor meer energie: 3 tips voor je winterdip

Als ik me in de loop van de winter moe en down begin te voelen, dan weet ik wel hoe laat het is: “kapha, kapha tijd“. Het cocoonen dat in de herfst en aan het begin van de winter nog zo fijn was, geeft nu vooral een zwaar, traag en lusteloos gevoel. What is happening?

Volgens de Ayurveda is dit heel logisch, want waar in de herfst en vroege winter vata nog de overhand heeft, begint aan het eind van de winter kapha toe te nemen. Met als gevolg verkoudheidsklachten, somberheid en een zware, trage vermoeidheid. Hallo winterdip! Hallo ook voorjaarsmoeheid!

Gelukkig zijn er verschillende Ayurvedische life hacks die je toe kunt passen voor meer energie in de winter én de lente. Met wat kleine, praktische tweaks in je voeding en leefstijl en met yogaoefeningen waarmee je kapha dosha stimuleert, kom jij de winter en lente wel door.

Liever lui dan moe

Kapha dosha bestaat volgens de Ayurvedische leer uit de elementen aarde en water en is zwaar, koud, traag, stabiel en plakkerig. Ben je een kapha personen en ben je in balans, dan ben je kalm, loyaal, liefdevol, stabiel en goed geaard. Ze maken je zogezegd ‘de pis niet zomaar lauw’. Maar raakt kapha uit balans dan wordt het té traag en té zwaar. Dan doe je het liefst de hele dag dutjes, voel je je helemaal in je elementen als je languit op de bank ligt te Netflixen en kom je sowieso nog maar moeilijk in beweging. Je bent liever lui dan moe en krijgt waarschijnlijk ook nog eens last van allerlei verhoudheidsklachten, zoals snotterigheid, opgezwollen klieren of last van je longen.

We’re in this together

Niet alleen als je een kapha persoon bent, kan kapha uit balans raken. Ook bij luchtige, creatieve vata’s en vurige, pittige pitta’s is een kapha disbalans heel goed mogelijk. In de herfst en aan het begin van de winter, als de beweeglijke elementen lucht en ruimte van vata domineren, hebben we namelijk allemaal meer rust en verstilling nodig en eten we ook allemaal wat zwaardere voeding. Denk maar eens aan al die stamppotten, kerstdiners en pompoensoepjes die je de afgelopen maanden naar binnen hebt gewerkt. Daar absoluut niets mis mee, zeker niet zolang vata domineert en het buiten koud en nat is. Maar in de loop van de winter wordt het langzaamaan een beetje té zwaar en krijgt kapha de overhand. Dus wat je constitutie dus ook is, als in de loop van de winter kapha toeneemt dan wil je daar graag aandacht aan besteden.

De uitdaging van de winter is om kapha én vata te balanceren. Maar hoe? Nou, zo:

1. Kom in beweging

Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, bij voorkeur buiten. Ga wandelen of hardlopen, haal je mountainbike uit de schuur and hit the trails, of ga op de fiets naar je bootcamp- of crossfittraining. Want kapha dosha wil je activeren en stimuleren. Zeker als je je zwaar en traag voelt is er niets mis met een lekker pittig potje zweten. Alles wat je in beweging brengt, is goed voor kapha. Ook yoga. Doe je oefeningen op een wat hoger tempo en neem de zonnegroet, staande houdingen, achteroverbuigingen en omgekeerde houdingen op in je beoefening. Een fijne ademhalingsoefening voor kapha is kapalabhati pranayama.

Let op! Voel je je naast moe vooral onrustig, chaotisch, angstig of vergeetachtig, en heb je een droge huid, handen en haar? Dan is vata dominant bij je. Doe dan wat rustiger aan. Ook dan is beweging goed voor je, maar kalmer en trager, zodat je je batterijtje niet meteen helemaal leeg trekt. Waar je kapha vooral wilt stimuleren, wil je vata liever kalmeren, aarden en voeden.

2. Doorbreek je routine

Zorg voor afwisseling. Neem eens een andere weg naar je werk. Loop een nieuwe route in plaats van je vaste hardlooprondje. (Tip: gebruik deze hardloopplanner) Spreek wat af met iemand die je al lang niet meer gezien hebt. Of volg een les in een voor jou nog onbekende yogastijl of bij een andere yogaschool. Afwisseling is goed om de stabiliteit van kapha niet too much te laten worden.

3. Blijf warm

Zowel vata als kapha is koud, dus zorg voor voldoende warmte. Was je handen met warm water, gebruik warme dekens en ga eens naar de sauna. Is kapha verhoogd? Kies dan voor een Finse sauna. De hitte en de droogte zijn ideaal om de koude, natte kwaliteiten van kapha te balanceren. Is vata dominant? Stap dan liever in een stoomcabine. De milde warmte en hoge luchtvochtigheid zijn superfijn als tegenhanger voor de koude, droge kwaliteiten van vata. (Geen idee waar je naar de sauna kunt? Dit is mijn favoriete saunacomplex.)

Get moving!

Dus heb je een winterdipje? Ben je snotterig? Voel je nu al die voorjaarsmoeheid al opkomen? Dan is volgens Ayurveda kapha dosha uit balans geraakt. Zorg voor meer balans en energie door het tegenovergestelde te doen van die stabiele, trage, zware, koude, plakkerigheid van kapha. Kies voor warmte, afwisseling en stimulans. And get moving! 🙂

Pas in het voorjaar is kapha trouwens volledig dominant. Lees daarover meer in deze blogpost. Vata dosha overheerst vooral in de herfst. Dat lees je hier. En wil je meer weten over yoga voor de drie verschillende dosha’s? Hier vind je het artikel over dat ik daarover schreef voor het Tijdschrift voor Yoga.

Liselotte

PS: Meer tips en inspiratie over yoga, Ayurveda en meditatie? Meld je aan voor de nieuwsbrief!