Ayurveda en de dosha’s, hoe zat het ook alweer?

Ayurveda wordt ook wel het zusje van yoga genoemd. Het betekent letterlijk de wetenschap (veda) van het leven (ayu) : het is de kennis van het – dagelijks – leven. Maar wat is het ook alweer precies?

Ayurveda is een eeuwenoude gezondheidsleer uit India die, net als yoga, haar wortels heeft in de oude Indiase geschriften: de Veda’s. Maar waar yoga vooral een spirituele beoefening is, met als doel het bereiken van verlichting, is Ayurveda een holistische geneeswijze die gericht is op gezondheid en balans.

Yoga en Ayurveda zijn nauw met elkaar verbonden. Om je doel in yoga – oftewel: verlichting – te bereiken is een optimale fysieke en mentale gezondheid essentieel. De preventieve holistische aanpak van Ayurveda ondersteunt je yogabeoefening. Andersom worden veel technieken uit de yoga in Ayurveda gebruikt vanwege hun therapeutische, helende effect. Yoga en Ayurveda worden dan ook niet voor niets sister sciences genoemd.

Filosofie

Yoga en Ayurveda delen dezelfde filosofie: de Samkhya filosofie. Volgens deze filosofie is alles onderling met elkaar verbonden. Alles, maar dan ook álles, in de natuur is een manifestatie van hetzelfde Universele Bewustzijn. In essentie zijn we daarom allemaal één. En toch zie je in een oogopslag dat geen twee mensen volledig identiek zijn. Elk individu is uniek.

Dosha’s

Volgens Ayurveda is alles in de natuur – en dus ook ieder mens – een samenstelling van de vijf elementen: aarde, water, vuur, lucht en ruimte. Deze vijf elementen vormen samen de drie dosha’s: vata, pitta en kapha. Voor dosha bestaat geen duidelijke vertaling, maar ze zijn heel makkelijk te begrijpen aan de hand van de elementen: vata dosha bestaat uit lucht en ruimte, pitta dosha uit vuur en water, en kapha dosha uit water en aarde.

In elke persoon zijn deze drie dosha’s, en dus de vijf elementen, in een andere verhouding aanwezig. Iedereen heeft volgens Ayurveda daarmee een unieke constitutie op basis van de dosha’s. Iedereen is dus anders, zowel fysiek als mentaal en spiritueel.

Balans

Dat iedereen anders is betekent ook dat dat wat goed is voor de één, niet per se goed hoeft te zijn voor de ander. Ayurveda leert je om jouw eigen, unieke constitutie volledig te begrijpen, zodat je je behoeften op een zo zuiver mogelijke manier kunt vervullen en je optimaal in balans kunt komen en kunt blijven. Zijn vata, pitta en kapha in balans dan vormen de dosha’s de bouwstenen en beschermingsmechanismen van je lichaam en je geest. Maar heb je teveel van één of meerdere dosha’s dan raak je uit balans en ontstaan er klachten of word je ziek.

Volgens Ayurveda onstaat onbalans, en daarmee ook ziekte, in het spijsverteringskanaal, omdat dat de plek is waar de dosha’s ‘wonen’. Je blijft daarom pas echt gezond als je niet alleen je dosha’s maar ook je spijsverteringsvuur (agni) in balans weet te brengen en te houden.

Het gaat in Ayurveda dus niet alleen om genezing, maar ook – en vooral – om preventie. In tegenstelling tot de curatieve Westerse geneeskunde is Ayurveda een preventief, holistisch systeem dat ernaar streeft dat fysieke en mentale ziekten zich eigenlijk überhaupt niet voor doen. Leef je volgens je constitutie dan voorkom je dat je uit balans raakt. En is er wel sprake van disbalans, dan helpt Ayurveda je om je symptomen de verzachten en te verlichten en de balans in je lichaam en geest te herstellen.

Lessen en workshops

Als yogadocent en Ayurvedisch voeding- en leefstijlcoach inspireer ik je graag. Ik verweef Ayurveda in de yogalessen die ik geef en organiseer daarnaast regelmatig workshops over yoga en Ayurveda waarin ik je tips en adviezen geef op het gebied van voeding, leefstijl en yoga. Denk aan het optimaliseren van je eetpatroon, het gebruiken van kruiden en het doen van yoga- en ademhalingsoefeningen.

Ben je op zoek naar balans? Wil je je gezondheid – verder – verbeteren? Of wil je gewoon graag ontdekken wat jouw constitutie is? Check dan het lesrooster om te zien wanneer ik yogales geef en kijk onder workshops om te ontdekken wanneer de eerstvolgende Ayurveda workshop is. Ik help je graag je fysieke en mentale balans (her)vinden met yoga en Ayurveda.

Liselotte

Op dit blog deel ik mijn liefde voor yoga, meditatie en Ayurveda met je. Op de hoogte blijven van nieuwe publicaties? Meld je * HIER * aan voor de nieuwsbrief.